Chương 7: Phép Ứng Xử 4: Thói Quen Sức Khỏe

Thói Quen: Chọn Tốt Bỏ Xấu

Đăng vào: 5 tháng trước

Bạn càng phát triển thói quen tốt, bạn càng bớt tranh chiến với thói quen xấu. Tôi là một người tin tưởng rất mãnh liệt về việc tập trung vào những điều tốt hơn là vào những điều xấu. Những thói quen sức khỏe sẽ giải quyết rất nhiều những tật xấu. Chẳng hạn, nếu tôi cảm thấy khỏe và đầy năng lực thì tôi thấy dễ dàng vượt qua, và tôi không cần phải càu nhàu xử lí tật xấu. Khi tôi cảm thấy thoải mái, tôi thấy hạnh phúc hơn, thân thiện hơn và bày tỏ lòng kiên nhẫn hơn.

Thế giới này đầy dẫy những con người bệnh tật. Người ta đã bỏ hàng triệu đô la đi khám bác sĩ và mua thuốc men điều trị để giúp họ sống khỏe hơn. Có lẽ chúng ta đã mất hàng triệu giờ khi bị bệnh, trong khi đó chúng ta có thể tránh được bằng cách hình thành những thói quen sức khỏe lúc còn trẻ. Xin đừng chờ tới khi bạn bệnh rồi mới chọn sức khỏe. Phòng bệnh tốt hơn là chữa bệnh. Trong cuốn sách của tôi Look Great, Feel Great, tôi chia sẻ nhiều nguyên tắc phòng bệnh rất chi tiết, nhưng trong chương này tôi muốn nói với bạn về một số thói quen mà có lẽ rất cấp thiết cho tất cả chúng ta.

Anh em đã được Thượng Đế chuộc với giá rất cao nên hãy dùng thân thể tôn vinh Ngài.^[18]

Bạn là một nhà đầu tư hay là một tay chơi “trò đỏ đen”? Có phải bạn đang đầu tư cho sức khỏe tốt bây giờ để sau này bạn gặt hái ích lợi không? Hay là bạn đang chơi “trò đỏ đen” nên bạn không làm gì hết hoặc là lạm dụng thân thể bạn qua nhiều thói quen xấu liên quan đến sức khỏe mà không chịu từ bỏ? Buồn thay, nhiều người chỉ là những người chơi “trò đỏ đen” liên quan đến sức khỏe, nhưng thế là không khôn ngoan. Một người khôn ngoan sẽ đầu tư cho bản thân bằng cách chọn giữ cho mình khỏe mạnh, không chỉ ở hiện tại mà còn đến nhiều năm sau. Cũng như một nhà đầu tư tài chính khôn ngoan sẽ không mua sắm nhiều thứ hiện tại để đầu tư cho tương lai, thì chúng ta cũng kỷ luật bản thân để giữ sức lực và sức khỏe.

Theo Lời Chúa, chúng ta là đền thờ hay ngôi nhà của Ngài. Ngài sống trong chúng ta. Lời dạy trong Kinh Thánh Cựu ước về cách xây dựng, trang trí, và chăm sóc đền thờ được ghi lại chi tiết và rất nhiều. Những lời chỉ dạy này không nhằm khuyến khích việc bỏ lơ không sửa chữa vì nếu bỏ lơ thì phải lên kế hoạch sửa chữa lại toàn bộ hệ thống, Bạn có cần một cái quần mới không, hoặc bạn có cần cả một chương trình cải thiện sức khỏe của bạn không? Nếu bạn cần phát triển những thói quen sức khỏe, hãy đặt nó hàng đầu trong danh sách những thói quen cần phát triển, có lẽ ngay sau thói quen để thì giờ với Chúa. Bởi vì sức khỏe ảnh hưởng rất nhiều đến bạn và tất cả những người mà bạn có mối quan hệ. Một cách bạn chứng tỏ tình yêu và lòng cảm kích của mình đối với Chúa là trở thành một người quản lí giỏi sức khỏe Ngài ban cho bạn. Thân thể bạn là “chiếc xe” chuyên chở bạn trên đất này, và nếu bạn hủy hoại nó, bạn không thể đến một cửa hàng nào đó mua thân thể khác được. Chúa có một định mệnh cho bạn, và có một số nhiệm vụ mà chỉ có bạn mới hoàn thành. Nên quan trọng là bạn phải sống lâu đủ để làm bất cứ việc gì Chúa đã ấn định cho bạn.

Vào cuối năm 2006 tôi cảm thấy trong thân thể tôi lúc nào cũng mệt mỏi và tôi không thích khi nhìn thấy thân thể mình tiều tụy. Nên tôi bắt đầu tập một chương trình luyện tập thân thể. Tôi cảm thấy Chúa tỏ cho tôi biết là nếu tôi không bắt đầu luyện tập đều đặn thì tôi sẽ không khỏe mạnh đủ cho giai đoạn thứ ba của hành trình của tôi trên đất. Nên điều rất quan trọng cho tôi là hoàn thành những gì Chúa cần tôi trên đất này, nên tôi nghiêm túc đón nhận lời chỉ giáo của Ngài.

Tôi kí một hợp đồng cả năm để tập thể hình, thuê một huấn luyện viên và một nhà dinh dưỡng và đi tập. Nhiều năm sau đó tôi rất vui là tôi hành động khi tôi quyết định. Vâng, lúc đó tôi thấy đau đớn luôn và tôi phải bỏ đi những món ăn mỡ nhiều, đường nhiều mà tôi quen ăn, nhưng tôi vẫn sống sót và chẳng bao lâu sau tôi phát triển được những thói quen lành mạnh hơn. Việc này đòi hỏi tôi đầu tư thời gian, nhưng tôi tin ngày nay tôi là một người khỏe mạnh hơn nhiều so với trước đây.

Mark Twain có nói, “Cách duy nhất để giữ sức khỏe là ăn thứ mà bạn không muốn, uống thứ mà bạn không thích và làm thứ mà bạn chẳng chịu làm”. Câu nói này đúng về nhiều khía cạnh, nhưng tin mừng là dù lúc đầu bạn không thích một số điều bạn làm nhưng về lâu về dài bạn sẽ làm quen với nó và bạn sẽ thèm khát nó y như là bạn không thích nó hiện giờ. Nếu tôi không đi tập thể hình vài ngày, cơ bắp tôi thèm đi tập. Tôi biết nghe lạ đời, nhưng đó là sự thật đấy. Ngày nay tôi thèm ăn rau quả và bữa trưa của tôi có đủ loại rau quả hay rau luộc. Bản thân tôi cũng không tin nổi chuyện này, nhưng tôi nói thật đấy. Cơ thể chúng ta không có thông minh như thế đâu. Nó chỉ thèm ăn những gì chúng ta thường đưa vào cơ thể. Nếu thức ăn đưa vào không lành mạnh thì cơ thể sẽ thèm thức ăn đó, và nếu thức ăn đưa vào lành mạnh thì cơ thể sẽ thèm thức ăn này. Bạn có thể tập luyện lại bản thân để hưởng những chọn lựa lành mạnh trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.

Có rất nhiều sách vở hay về dinh dưỡng sẽ ích lợi cho bạn nếu bạn chưa được giáo dục về lĩnh vực này. Hãy làm ơn cho bản thân bằng cách mua đọc các sách vở này, vì kiến thức mà bạn lãnh hội sẽ thay đổi tư duy bạn và giúp bạn có những chọn lựa lành mạnh hơn. Dĩ nhiên, tôi giới thiệu sách của tôi Look Great, Feel Great và tôi cũng giới thiệu các sách vở của bác sĩ Don Colbert. Ông là một bác sĩ Cơ đốc tuyệt vời và là một nhà dinh dưỡng học, và ông đã giúp cho hàng ngàn người phát triển những thói quen sức khỏe. Chúng ta bị tiêu diệt vì thiếu tri thức, nên hãy sẵn sàng giáo dục bản thân trong bất kỳ lĩnh vực nào bạn cần giúp đỡ.

Căng thẳng là một căn bệnh của thế kỷ XXI. Nó chiếm tỉ lệ phần trăm rất lớn (tôi nghe nói con số lên đến 80% trong các căn bệnh). Cơ thể chúng ta được tạo dựng để đối phó với căng thẳng trừ khi sự căng thẳng xuất hiện quá mức và lặp lại nhiều lần. Khi chuyện này xảy ra, chúng ta có nguy cơ chịu nhiều hậu quả tai hại khác. Nếu bạn muốn cải thiện sức khỏe, bạn phải quyết định không cho phép căng thẳng quá mức trong đời sống bạn. Đời này có lẽ sẽ không thay đổi, điều này có nghĩa là bạn sẽ phải đổi thay cách bạn tiếp cận và phản ứng với đời. Chẳng hạn, lo lắng, lo phiền và sợ hãi là những kẻ gây căng thẳng số một, và chúng ta loại bỏ nó bằng cách tin cậy Chúa và trao mọi lo lắng cho Ngài.

Căng thẳng quá mức sẽ sản sinh ra rất nhiều kích thích tố trong cơ thể, và điều này rất nguy hiểm. Thực tế nhiều người nghiện căng thẳng giống như nghiện ma túy. Họ càng sống trong căng thẳng liên tục thì họ càng cảm thấy căng thẳng và họ đâm ra chán ghét nó, nhưng họ đâm ra lờn với nó đến độ họ thấy không căng thẳng là không được. Họ không biết cách nghỉ ngơi và giãn xả. Nhiều người còn khoe về tốc độ sống nhanh của họ, khi được hỏi họ có quá bận rộn không, họ sẽ trả lời là có. Nhưng điều lí thú là họ là người duy nhất có thể đưa ra quyết định thay đổi lối sống. Phần lớn mọi người lúc nào cũng than phiền về thời gian biểu của họ, nhưng họ không hề làm gì để thay đổi nó. Than phiền và không làm gì để khiến cho hoàn cảnh tồi tệ hơn là phí thời gian và vô cùng ngu dại.

Sau đây là những chất phát sinh trong cơ thể bạn khi căng thẳng. Nó gởi tín hiệu đến tim bạn cách thái quá, làm tim đập nhanh hơn mức bình thường 4 lần, và nó cũng gây ra tương tự cho phổi của bạn. Nó làm mạch máu co thắt lại và tăng huyết áp đến mức nguy hiểm.

Nó làm khô miệng và làm tắt nghẽn bao tử và đường ruột. Nó làm tắc nghẽn máu chảy lên mặt và da. Nó làm tê liệt hệ miễn nhiễm. Nó làm hỏng giấc ngủ, làm tắt đi ham muốn tình dục và khả năng sinh sản, làm chậm tiến trình chữa lành và gia tăng rủi ro bệnh kinh niên, bệnh da và bệnh tự miễn dịch. Nó sẽ làm giảm trí nhớ một thời gian ngắn. Nó làm cho một phần của não co lại. Nó làm cho bạn ăn nhiều. Chúng ta biết nhiều người béo phì do bị căng thẳng. Đây là một trong những vấn đề mà chúng ta nói trước đó. Khi người ta cảm thấy bị căng thẳng, họ có thói quen tìm thức ăn để ăn an ủi.

Tin này nghe bi quan quá phải không? Bạn nghĩ rằng người ta sẽ tự gỡ mình ra khỏi “chất nghiện” này phải không? Nhưng chúng ta lại “uống” một liều mỗi ngày. Suốt nhiều năm trong đời sống tôi, tôi đã nghiện “căng thẳng”. Như đã nói, chúng ta có thể kiểm soát một ít căng thẳng nào đó. Kích thích tố là ích lợi khi bạn cần nó để phản ứng với trường hợp gây căng thẳng, như tránh đụng xe khi ai đó bất chợt húc vào bạn trên xa lộ. Tất cả những hiệu ứng kích thích xảy ra trong cơ thể, nhưng cơ thể sẽ trở lại tình trạng bình thường ngay lập tức khi mối nguy không còn nữa và căng thẳng cũng qua đi. Nhưng khi căng thẳng cứ diễn ra liên tục, nó sẽ làm cho cơ thể bạn mệt mỏi. Không thể nào vừa muốn sống khỏe mạnh vừa sống trong căng thẳng cao độ một thời gian dài được. Hãy phát triển thói quen sống khôn ngoan bây giờ để bạn sẽ không mệt mỏi lúc bạn 40 hay 50 tuổi.

Nếu bạn không để thời gian chăm sóc bản thân và bạn hay bệnh tật, mệt mỏi và kiệt sức thì đừng cho rằng quá trễ rồi. Hãy bắt đầu phát triển thói quen sức khỏe ngay bây giờ, và mọi sự chọn lựa tốt đẹp mà bạn đưa ra bây giờ sẽ chấn chỉnh lại những tổn thất mà bạn đã gây ra. Không bao giờ là quá trễ để bắt đầu lại.

Hãy bắt đầu để ý điều gì khiến cho bạn bị căng thẳng và hãy thay đổi ngay. Việc này vô cùng đơn giản, nên nếu bạn biến nó thành phức tạp thì bạn hầu như không bao giờ thay đổi được. Dù chúng ta có đưa ra bao nhiều lời bào chữa và lí do để sống trong căng thẳng thì sự thật là chúng ta có thể loại bỏ nhiều căng thẳng khỏi đời sống chúng ta nếu chúng ta thật sự muốn.

Bác sĩ Don Colbert giới thiệu bảy trụ cột sau đây để có sức khỏe. Tất cả những điều này thật đơn giản, căn bản nhưng nó sẽ thay đổi cuộc đời nếu chúng ta biến nó thành thói quen lành mạnh trong đời sống chúng ta.

1. Uống nhiều nước

Các chuyên gia cho biết chúng ta nên uống nước mỗi ngày bằng nửa trọng lượng cơ thể của chúng ta. Tôi biết bạn sẽ nghĩ, “Nếu tôi uống nước kiểu đó tôi sẽ chìm luôn”. Nhưng uống nhiều nước sẽ cải thiện quá trình trao đổi chất và giúp bạn giảm cân. Nó cũng gia tăng năng lực. Bạn càng uống nhiều nước, bạn càng thích uống. Nếu bạn không uống đủ nước, hãy bắt đầu ngay. Hãy uống nước tinh khiết, sạch và nếu bạn không có được nước như thế từ nguồn nước nhà bạn, hãy mua một bộ lọc nước hay mua chai nước lọc uống. Cách hay nhất để có thói quen uống nước là để nước trước mắt bạn luôn luôn. Hãy biến nước là nguồn thức uống chính trong nhà bạn. Trong tủ lạnh hay trong kệ bếp của bạn càng có ít đồ ăn uống thì bạn càng có khuynh hướng không chọn thứ nào khác ngoại trừ nước.

Nhiều người nói họ không thích uống nước, nhưng ấy là vì họ không quen uống nước. Hãy nhớ cơ thể bạn rốt cuộc sẽ thèm thứ gì mà bạn cho vào. Cha tôi không thích nước và thường không uống nước, và ông qua đời do sạn thận. Nước là thứ duy nhất thanh tẩy cơ thể khỏi những độc tố nguy hiểm. Cơ thể chúng ta phần lớn do nước tạo thành, và như nước bốc hơi luôn luôn nên chúng ta phải liên tục châm nước vào.

2. Ngủ và nghỉ nhiều

Tôi có thể nghe những lời bào chữa xâm chiếm đầu óc bạn. Bạn không đủ thời gian để ngủ 8 tiếng một ngày theo lời khuyên. Nhưng sự thật thì nếu bạn không ngủ đủ, bạn sẽ phí thì giờ hơn là bạn tưởng. Một số người không cần ngủ nhiều như người khác, nhưng phần lớn chúng ta cần ngủ. Nếu bạn quá mệt mỏi, điều đầu tiên bạn cần tự hỏi là “Mình có ngủ đủ không?” Đời sống chúng ta bị rút ngắn nếu không ngủ nghỉ đủ. Đầu óc không hoạt động thích hợp nếu không ngủ và hệ miễn nhiễm sẽ bị trục trặc và có nguy cơ không thể chống chọi bệnh tật được.

Tôi thấy rất hay là Chúa tạo dựng chúng ta có khả năng đóng lại mọi thứ và ngủ. Cơ thể rơi vào trạng thái làm mới lại và chỉnh sửa suốt thời gian ngủ, và chúng ta được tươi tỉnh lại về tâm trí, tình cảm và thể xác cho ngày hôm sau. Nhiều người thấy khó ngủ và có lẽ cần khám bác sĩ, nhưng thì không ngủ được là có liên hệ đến căng thẳng.

Học cách nghỉ ngơi cũng sẽ giúp bạn ngủ tốt hơn. Tôi cần ba bốn giờ buổi tối để nghỉ ngơi. Khi tôi nghỉ ngơi được tôi có thể ngủ ngon 99,9 phần trăm. Tôi phát triển thói quen đi ngủ lúc 9 giờ tối và dậy lúc 5 giờ sáng trừ khi tôi đi lại và giảng dạy, chứ còn lại thì lối sống của tôi là ngủ chừng ấy giờ là đủ. Tôi tin lí do tôi cảm thấy khỏe như hiện nay và làm được nhiều việc dù tôi bước sang tuổi 70. Thời gian biểu của tôi có thể không hợp với bạn, và tôi không đề nghị bạn nên làm vậy, nhưng bạn ngủ đều đặn và cố gắng ngủ 7-8 giờ mỗi đêm.

Nghỉ ngơi là một mạng lệnh trong Lời Chúa. Chúa thiết lập ngày Sa-bát không chỉ để thờ phượng mà còn để nghỉ ngơi. Chúng ta cần tôn trọng nguyên tắc ngày Sa-bát trong đời sống chúng ta qua việc nghỉ ngơi đều đặn. Phần lớn những người tôi nói chuyện đều mệt mỏi, và họ nói họ cần nghỉ ngơi hay cần có đủ thời gian cho bản thân. Nhưng nói suông thì không giúp chúng ta cải thiện sức khỏe. Chúng ta phải hành động. Hãy phát triển thói quen sức khỏe ngủ nghỉ đều thì bạn sẽ hưởng thụ quãng đời còn lại.

3. Hãy ăn thực phẩm chất lượng

Bác sĩ Colbert gọi thực phẩm chất lượng là thực phẩm sống, và nó là quan trọng nếu chúng ta muốn có những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Hãy ăn thực phẩm trồng tự nhiên, ăn nhiều rau quả là cách tốt nhất để có thói quen sức khỏe. Những thức ăn sống này rất giàu dinh dưỡng và chất xơ. Hãy mua thực phẩm chất lượng (nếu được thực phẩm hữu cơ) hợp khẩu vị của bạn và bạn sẽ thưởng thức nó. Buồn thay, nhiều thực phẩm không còn chất dinh dưỡng và có nhiều chất bảo quản không tốt cho sức khỏe được thêm vào để giữ được lâu.

Hãy học để đọc kỹ nhãn mác và bạn sẽ ngạc nhiên là những gì bạn đưa vào cơ thể mình. Nếu bạn có những chọn lựa đúng về thực phẩm cho gia đình bạn và bản thân bạn thì tầm quan trọng việc làm này thật lớn lao.

Hãy ăn nhiều cá, thịt gà vịt và bớt ăn thịt đỏ nhiều mỡ. Nếu có thể được, hãy ăn thịt hữu cơ hay thịt không chứa chất kích thích. Câu nói chúng ta ăn sao thì chúng ta thành vậy vô cùng chính xác mà nhiều khi chúng ta không muốn nhìn nhận.

Tôi đoan chắc bạn sẽ thắc mắc không biết bạn có nên ăn bất kỳ món tráng miệng nào không thì câu trả lời của tôi là nên ăn một cách đều độ. Một số nhà dinh dưỡng học và chuyên gia sức khỏe cho biết không nên ăn đường, nhưng tôi biết việc này rất khó xảy ra trừ khi bạn thuộc loại người đặc biệt không thích ngọt. Tôi ăn món bánh ngọt hai lần một tuần, và điều này mang lại kết quả cho tôi. Tôi thích ăn khi đến thì giờ ăn và tôi không cảm thấy e dè gì cả nhưng đừng quá độ mà thôi. Tôi ăn uống lành mạnh và luyện tập thường nên tôi cảm thấy thân thể tôi có thể thẩm thấu ít đường hai lần một tuần. Nhà tôi thì rất nhạy với đường và hầu như anh không ăn đường. Chúng ta mỗi người mỗi khác, nên bạn phải phát triển kế hoạch ăn uống cho riêng mình nhờ Chúa giúp đỡ, và tôi tin Ngài sẽ hướng dẫn bạn dựa trên nhu cầu riêng của cơ thể bạn.

Một trong những kim chỉ nam về việc ăn uống lành mạnh là ăn uống cách tiết độ, cùng lúc hãy phong phú trong thực đơn của bạn. Ngoài ra, hãy thưởng thức thức ăn của bạn. Tôi tin Chúa ban cho chúng ta khẩu vị là có lí do và Ngài muốn chúng ta thưởng thức món ăn mà chúng ta ăn.

Giải quyết vấn đề cân nặng

Tôi biết nhiều người tranh chiến với việc nặng cân và việc giảm cân là trọng tâm của đời sống họ. Tôi cũng bị quá cân trong nhiều năm và ăn uống theo nhiều chế độ ăn uống, nhưng không cái nào hiệu quả lâu dài. Cuối cùng tôi nhận ra rằng câu trả lời là tôi cần một lối sống lành mạnh, chứ không phải là một chế độ ăn uống mới. Tôi tin nếu bạn tập trung vào việc sống khỏe, chứ không phải vào việc giảm cân, cuối cùng bạn sẽ đạt đến trọng lượng mà bạn mong muốn.

4. Tập thể dục

Giá trị của việc tập thể dục thì nhiều vô kể. Sau khi tôi đi tập thể hình một năm, huấn luyện viên của tôi cho biết dù tôi ngưng bây giờ, tôi vẫn được ích lợi tới 15 năm nữa so với một năm tôi bỏ ra tập. Có rất nhiều hình thức tập luyện, và tôi muốn khích lệ bạn chọn hình thức nào hợp với bạn, hình thức nào bạn học để yêu thích và hình thành thói quen. Đi bộ, đi xe đạp, đi bơi, chơi thể thao, tập tạ hay tập theo băng video. Nhiều chọn lựa lắm, nên hãy chọn hình thức nào thích hợp và hãy bắt đầu. Dù bạn cảm thấy bạn không thể tập nhiều, nhưng hãy tập đi hơn là không tập gì cả.

5. Uống thuốc bổ

Không phải ai cũng muốn uống thuốc bổ và các loại thuốc khác và sự chọn lựa thuộc về bạn. Nhà tôi và tôi uống rất nhiều thuốc bổ vì chúng tôi uống hết tất cả để đảm bảo là chúng tôi đủ dưỡng chất. Tôi khuyên là hãy uống một viên vitamin tổng hợp mỗi ngày, uống thêm vitamin D và các vitamin khác mà bạn đặc biệt cần. Chẳng hạn, một số người cần bổ sung chất sắt còn số khác thì không. Nếu bạn muốn uống thuốc bổ nhưng hay quên thì hãy làm điều gì để giúp bạn nhớ. Hãy để chỗ nào bạn thấy được, hay viết vài lời để nhắc bạn, hay để chuông báo thức trong điện thoại của bạn.

6. Giải độc

Tất cả chúng ta có những độc tố tiềm ẩn trong cơ thể, và những độc tố này cần phải loại bỏ. Các độc tố tiềm ẩn có thể là nguyên nhân của nhiều chứng bệnh. Một số độc tố được thải ra qua hơi thở, và nhiều độc tố khác được thải ra qua thận và bụng. Tập thể dục khiến ta đổ mồ hôi, và đó là cách tuyệt vời để thải độc. Tắm hơi cũng như nhiều phương pháp giải độc khác là những hình thức mà bạn cần xem xét.

7. Xử lí căng thẳng

Chúng ta đã nói đến căng thẳng trong chương này, và nó cũng nằm trong danh sách của bác sĩ Colbert. Tôi muốn nhấn mạnh lại tầm quan trọng của việc loại bỏ càng sớm căng thẳng khỏi đời sống bạn càng tốt.

Bạn cần phát triển những thói quen sức khỏe để bạn cảm thấy mình khỏe mạnh, và nếu vậy thì đừng cảm thấy quá tải. Bạn bắt đầu bằng cách xác định bạn đã ăn cái gì quá nhiều và hoặc là ngưng hẳn hoặc là ăn bớt lại. Có lẽ bạn nên bắt đầu nghỉ ngơi và giãn xả một giờ mỗi ngày và xem thử nó thay đổi thế nào. Hãy thử dùng một ít thời gian ăn trưa tại công sở đi bộ. Hãy quyết định và hãy bắt đầu và quyết tâm hưởng một đời sống mạnh khỏe và đầy sức sống.

---